Biyoteknoloji sektörü giderek büyüyor. Birçok ülke de bu yöndeki çalışmalarını artırıyor. Sağlık, tarım ve biyoenerji gibi alanlarda genetik veri kullanan bu sektör, bazı riskleri de bünyesinde bulunduruyor. Bir kişinin ?zyoloji veya sağlığı ile ilgili eşsiz bilgiler sağlayan, DNA, RNA gibi kritik önemdeki biyolojik numunenin analizinden kaynaklanan genetik veriler, gelecek nesilleri, hatta bir ülkenin ulusal güvenliği ile ekonomisine de zarar vermek için kullanılabiliyor.

Türkiye, buna engel olmak için acil tedbirler almaya başladı. Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK), veri hırsızlığının nasıl engelleneceği yönünde bir rehber taslağı hazırladı. 24 Eylül’e kadar vatandaşların da görüşlerini sunabileceği taslakla, şu ifadelere yer verildi: Sağlık kuruluşlarında vatandaşların genetik verilerinin alınması ve depolanması için kişilerin açık rızası şart. Bu verilerin yurt dışına çıkarılması da yasaklanmalı. Sadece zorunlu durumlarda kamu kurum veya kuruluşunun görüşü alınarak KVKK’nın izniyle yurt dışına aktarılmalı. Genetik veriler bulut sistemlerinde tutulmalı, yedekleri alınmalı. Veriler güncel teknolojiye uygun olarak, yeterli güvenliği sağlayacak kriptogra?k yöntemlerle şifrelenmeli. Kriptogra? k anahtarlara erişim sadece kripto güvenlik belgesi sahibi personel ile sınırlandırılmalı. Verilerin yurt içinde depolanması için yerli ve millî bilişim altyapı çalışmaları desteklenmeli. Genetik veri saklama merkezi kurulmalı.

CEVDET FIRAT AYDOĞMUŞ